Theo BS Nguyễn Tiến Dũng - nguyên Trưởng khoa Nhi (Bệnh viện Bạch Mai), vitamin là những hợp chất hữu cơ mà cơ thể không thể tự tổng hợp được, phần lớn phải lấy từ ngoài vào qua các loại thực phẩm sử dụng hàng ngày. Vitamin tồn tại trong cơ thể với một lượng nhỏ nhưng đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sự sống cũng như các hoạt động sống của cơ thể. Nhiều người có thói quen sử dụng vitamin hàng ngày nhằm nâng cao sức khỏe. Tuy nhiên, việc tự ý bổ sung các loại vitamin có thể gây hại.

Đơn cử, đối với vitamin C, nếu lạm dụng có tạo sỏi thận oxalat, sỏi thận urat hoặc bệnh gút do thải nhiều urat, giảm độ bền hồng cầu. Thực tế, trong chế độ ăn hàng ngày có rau xanh và hoa quả đã có thể bổ sung đủ lượng vitamin C cần thiết cho cơ thể. Do đó, nếu muốn bổ sung vitamin C liều cao, người dân cần tham khảo ý kiến bác sĩ để sử dụng đúng liều lượng.

BS Nguyễn Văn Tiến - Viện Dinh dưỡng quốc gia cho biết, vitamin A có tác dụng trong tạo sắc tố thị giác, tạo da, niêm mạc, tăng sức đề kháng, chống nhiễm khuẩn. Nhưng khi thừa vitamin A do uống dầu cá hay các chế phẩm đa vitamin và khoáng chất, hay gặp ở trẻ nhỏ do bố mẹ ép uống có thể gây phồng thóp, co giật, tăng áp lực nội sọ. Ngay cả người lớn và trẻ lớn khi dùng quá nhiều vitamin A cũng gây nên khô da, nứt môi, viêm răng lợi, đau khớp, đau xương, rụng lông tóc…; phụ nữ đang mang thai nếu lạm dụng cũng có thể khiến thai nhi gặp khuyết tật khi sinh. Với những bệnh nhân mắc bệnh vảy nến, nếu dùng vitamin A quá liều thì chất retinoids có trong vitamin này sau khi vào cơ thể sẽ lưu lại trong gan, sản xuất độc tố trong cơ thể gây ra chứng viêm kết mạc, rụng tóc, lão hóa da. Còn những người bị loãng xương, nếu uống vitamin A quá liều thì phốt pho trong máu tăng cao, dễ dẫn đến việc mất canxi xương, tăng nguy cơ loãng xương. Một nghiên cứu về bệnh loét dạ dày cho hay, nếu khi bệnh nhân uống thuốc điều trị có bổ sung thêm vitamin A sẽ làm giảm tác dụng của thuốc.

Theo các chuyên gia, vitamin D có vai trò rất lớn với sức khỏe, song nếu lạm dụng vitamin D bằng cách uống liều cao mà không theo chỉ định của bác sĩ, chuyên gia dinh dưỡng sẽ gây ra ngộ độc cho cơ thể, làm tăng hàm lượng canxi trong máu, phát sinh hiện tượng buồn nôn, giảm cân, mệt mỏi, suy thận, đọng canxi ở thận, dẫn tới tử vong. Ở trẻ em thừa vitamin D gây chán ăn, mệt mỏi, nôn ói, xương hóa sụn sớm. Người lớn dùng quá liều lâu ngày cũng bị chán ăn, tiêu chảy. Phụ nữ có thai dùng quá thừa vitamin D sẽ bị vôi hóa nhau thai.

Vitamin là những vi chất dinh dưỡng vô cùng quan trọng đối với sức khỏe. Tuy nhiên, việc bổ sung vitamin phải được chỉ định, tư vấn từ bác sĩ trên cơ sở tình hình sức khỏe của mỗi người, không phải ai cũng giống nhau. Tránh bổ sung vitamin tùy tiện vì vitamin là “con dao hai lưỡi”, bổ sung dư thừa đều có thể gây ngộ độc hoặc gây nhiều hệ lụy cho sức khỏe.